DENEY 6 BÖLÜM 1:

DENEYİN ADI: DÜZLEM AYNALARDA GÖRÜNTÜ

DENEYİN AMACI: DÜZLEM AYNALARDA GÖRÜNTÜ OLUŞUMLARINI İNCELEMEK

DENEYDE KULLANILAN ARAÇ-GEREÇLER:

-PERGEL                  -AYNA               -CİSİM        

TEORİK BİLGİLER:

İki ayna parçası kenarlarından hareket edebilecek şekilde birleştirilir ve bu arasındaki açı değiştirilirse bu aynalarda oluşan görüntü sayısı da değişir.Bu aynaların arasında ki açı değerini bildiğimiz takdirde görüntü sayısını da bulabiliriz.

N (oluşan görüntü sayısı )

α =(iki ayna arasındaki açı değeri)

360/α -1=N formü0lü ile görüntü sayımızı bulabiliriz.

Ancak bu formülden de anlaşılabileceği gibi bazı açı değerlerinde 1.5 ,2.5, gibi buçuklu değerler çıkabilir.Bu durumda bulduğumuz değer N=1 den  N=2 ye kadar hep iki görüntü vardır ancak görüntünün yeri değişiktir.

DENEYİN YAPILIŞI: Aynalar arasını belirli bir açıya getirerek pergelle ölçüm yaptık daha sonra cismi tam iki ayna parçasının arasına yerleştirdik.Oluşan görüntüleri belirledik ve kaç tane görüntü oluşmuş olduğunu belirledik.daha sonrada formülü de kullanarak doğruladık. Buçuklu çıkacak şekilde belirli bir açı ayarladık ve buçuklu görüntüyü gözlemlemeye çalıştık.

MATEMATİKSEL İŞLEM:

1 .ÖLÇÜM :180º

(360/180 )-1 =1 tane görüntü oluştu

2. ÖLÇÜM:150º

(360/150) -1=1.4 tane görüntü oluştu

3. ÖLÇÜM:120º

(360/120) -1=2 tane görüntü oluştu

YORUM: Ölçtüğümüz değerlerde buçuklu değerler elde ettik aslında bu değerler ayrı bir görüntü sayısı demek değildir.sadece tam sayı çıkan görüntü satıları arasında bir değerdir bu çıkan buçuklu sonuçlarda farklı görüntü oluşmayıp sadece oluşan görüntünün yeri değişmektedir.Bu yüzden N=1 den N=2 ye kadar aynada görünen görüntü sayısı 2dir.

2.BÖLÜM

DENEYİN ADI: İĞNE DELİĞİ KAMERASI DENEYİ

DENEYİN AMACI: İĞNE DELİĞİ KAMERASI İLE CİSMİN SMETRİĞİNİ OLUŞTURMAK

DENEYDE KULANILAN ARAÇ-GEREÇLER:

-MERCEKLİ IŞIK KAYNAĞI –SAYDAM CİSİM-CETVEL-İĞNE DELİĞİ KAMERASI-12V LUK BİR GÜÇ KAYNAĞI

TEORİK BİLGİ: Bir cisim üzerine ışık gönderdiğimizde ve karşısına iğne deliği kadar küçük bir boşluk veya bir cisim üzerinde sadece iğne deliği kadar bir bölmenin saydam olması bu cismin o saydam veya boşluktan sonra gelen ekranda tam tersi bir durum da gözlenmesine dayanır.Işık saydam cismin üzerinden geçer ve bu iğne deliği kadar küçük aralıktan geçer ve kendisinin simetrisi olarak ekrana yansır ancak bu aralığın çok  büyük olması bizim bu olayı gözlemlememize engel olur bu yüzden bu saydam yada boşluk kısım özel olarak belirlenir.Bu oluşan görüntü ile kendisinin simetrisi olan görüntü arasında belirli bir orana bağlı olarak bir ilişki vardır.

                                      Ekran                 iğne deliği kamerası    saydam cisim  ışık kaynağı

Şekilde de görüldüğü gibi bir ışık kaynağı o ışık kaynağının önünde saydam cisim ve belirli bir uzaklıkta iğne deliği kadar olan bir boşluk var.Bu görüntünün oluşacağı da bir ekran var.Cismin ışığın geçeceği boşluğa olan uzaklığı görüntünün oluşacağı ekrana olan uzaklığı arasındaki orantı üçgenlerde benzerlik kurallarına uygun bir şekilde açıklanır.Bu deneyde ışığın dalga olduğunun da bir ispatı olarak gösterilebilir.

DENEYİN YAPILIŞI: Kurulu olarak hazır bulunan iğne deliği kamerası deney setini bir güç kaynağına bağladık.Sistemde bulunan parçaların birbirleri ile olan uzaklıkları ayarladık ve güç kaynağını açtık bunun üzerine beyaz ekranda bizim cismimizin simetrisi oluştu.

MATEMATİKSEL İŞLEM VE BULGULAR:

 

                 10cm mesafe              20cm mesafe

2,6 cm                                                                   5,4cm boyu              

Bu şekilde bir oranla görüntü ekrana yansıdı.

1)cismin boyu 2,6cm

2)cismin ekrandaki görüntüsünün boyu 5,4 cm olarak ölçüldü.

3)cismin deliğe olan uzaklığı 10cm

4)deliğin görüntüye olan uzaklığı 20 cm olarak ölçtük.

YORUM:

Biz bu yaptığımız deneyi gözümüzde meydana gelen olayla bağdaştırmamız doğru olur çünkü gözde de bu olayın aynısı oluyor. Bu deneyde ışığın dalga boyu olduğu ortaya çıkar çünkü ışığın tanecik modeli bu olayı açıklayamaz.Bu düzenekte parçaların yerlerinin değiştirdikçe görüntünün boyu yönü değişir ancak mutlaka bizim şeklimizin simetrisi bir görüntü olmak zorunda. Bu görüntü boyu da üçgenlerde benzerlik kuralına göre oluşur bu oran net olarak görülmektedir.

DENEYİN ADI: YANSIMA KANUNU

DENEYİN AMACI: YANSIMA KANUNU GÖZLEMLEMEK

DENEYDE KULLANILAN ARAÇ- GEREÇLER:

-IŞIK KAYNAĞI     - YARIKLI CİSİM    –AYNA    –AÇILI KAĞIT

TEORİK BİLGİ:

Bu deneyde yansıma kanunu için merceklerin gelen ışığı kırması ve bu ışığın yerleştirilmiş aynadan yansımasını gözlemlemek üzerine yapıldı. Mercekler yakınsak ve ıraksak olarak iki çeşide ayrılır. Biz yakınsak olan mercekle deney işlemini gerçekleştirdik. Yakınsak mercek kendisi üzerine paralel gelen ışınları odak noktasında toplar.Odak noktası da pozitif taraftadır.

Bu olaydan yola çıkarak ışığı belirli olan odak noktasına toplanabilir.

DENEYİN YAPILIŞI:

Elimizde bulunan 12 volt gerilime sahip ışık kaynağını aşağıda resimde görüldüğü gibi belirli mesafeden ortasında yarık bulunan merceğe doğru paralel olarak yöneltildiğinde ışık mercekten geçer ve odak noktasında bulunan düzlem aynanın üzerine düşer ve bu düşme sonucu belli bir yansıma gözlenir. Bu deneyde gördüğümüz üzere düzlem ayna üzerine belli açıyla gelen ışınları yine üzerine geldiği açıyla aynı olarak yansıttığını gördük.

MATEMATİKSEL BULGULAR VE SONUÇLAR:Merceğimizin odak noktası 100mm =10 cm olarak merceğin üzerinde belirtilmiştir.

Hangi açıyla düzlem aynaya gelmişse o açıyla yansır.Örnek olarak 40º ile aynaya düştü ve aynı dereceyle yansıdı.

YORUM:

Işık mercek üzerine geldiğinde odak noktasında toplanır ve bu toplanan ışıkla biz yansıma kanununu gözlemledik. Bu mercekte yakınsak mercek olarak seçildi çünkü ıraksak mercek gelen ışınları dağıtacaktı buda bizim yansımayı görmemize engel olacaktı.

                                       

gregorc öğrenme sitili modeli

• Gregorc Öğrenme Stili Modeli bilgiyi alma,
• işleme, depolama, kodlama ve kodları çözme
biçimleri üzerinde yoğunlaşan bilişsel boyut
içinde kabul edilen bir modeldir.
(Cornet,1983:72;Guild ve Garger, 1998).
• BĠLGĠNĠN NASIL ALGILANDIĞI(ALGILAMA)
• SOYUT
• SOMUT
• BĠLGĠNĠN NASIL ĠġLENDĠĞĠ
• RASTGELE
• ARDIŞIK(DÜZENLİ)
• Somut algılamaya sahip bireylerin özellikleri;
• Somut algılayıcı beş duyu organına dayanır. Burada ve hemen
olanla ilgilenir (gördüğüme inanırım). Bunlara, "sol beyinli
kişiler" de denir.
• Soyut algılamaya sahip bireylerin özellikleri;
• Soyut algılayıcı sezgiye, zekaya ve hayal gücüne dayalı
algılama. Görünüşün arkasındakine bakar. (hiç bir şey
göründüğü gibi değildir) "sağ beyinli kişiler".
• SOMUT ARDIŞIK
• SOMUT RASTGELE
• SOYUT ARDIŞIK
• SOYUT RASTGELE
• Yapılan araştırmalar göstermiştir ki öğrenme stilleri
ile zeka arasında bir bağlantı bulunmamaktadır.
Çünkü her insanın bu stillerden yalnız birine sahip
olması gerektiğine dair bir kural yoktur, ikisini hatta
üçünü de taşıyabilmektedir. Bazı kişilerde iki stil
ağırlıklı olarak vardır. Yapılan araştırmalara göre
bireylerin öğrenme stilleri zaman içerisinde
değişmektedir.
SOMUT ARDIŞIK
• Yaparak yaşayarak öğrenirler.
• Öğrenmede bütünsel yapıyı parçalara tercih ederler.
• Somut materyallere dokunmayı tercih ederler.
• Kurallara uyarak çalışırlar.
• Tertipli ve düzenlidirler.
• Bilgileri adımlı ve aşamalı öğrenirler.
Yöntemler
Deney, proje , benzetim, gösterip yaptırma ,elle
yapılan etkinlikler ve bilgisayar destekli öğretim.
SOMUT RASTGELE
• Gerçek problem durumlarıyla ilgilenirler.
• Neden- sonuç ilişkisi ararlar.
• Beklenmedik ve yeni durumlar ilgilerini çeker.
• Bağımsız ve küçük gruplar içinde öğrenmeyi
tercih ederler.
• Problem çözmeleri sürecinde önceden
belirlenmiş hazır işlem basamaklarını
sevmezler. Araştırmacı ve sorgulayıcıdırlar.
• YÖNTEM
Gözlemler, geziler, bağımsız çalışmalar ve deneme
yanılma yoluyla öğrenmeler.
SOYUT ARDIŞIK
• Düşünceleri ve kavramları önemserler.
• Kitap vb. materyallerden öğrenme eğilimindedirler.
• Ayrıntıya dikkat ederler.
• Soyut fikirlerden somut ürünler çıkartırlar.
• Belli zaman dilimleri içinde sistematik (adım adım)
çalışırlar
• “ihtiyacım olan olgular nelerdir?” “Nasıl yapabilirim?”
“Neye benzemeli?” “Ne zaman olacak?” gibi sorularla
uğraşırlar.
• Yöntemler
• Anlatım yöntemi, bulmaca çözme yöntemi, tartışmalar
yapma, kavram haritaları kullanma.
SOYUT RASTGELE
• Mantıklarıyla değil duygularıyla karar verirler.
• Bir anda bir şeye odaklanmaları güçtür.
• Başkalarını samimiyetle dinler, onların duygularını
anlamaya çalışırlar. Başkalarının duygusal ihtiyaçlarını
tanır, gruba uyarlar.
• Duygu ve düşüncelerini açıkça ifade etmekte
başarılıdırlar.
• Kuralcılıktan hoşlanmadıkları için elde ettikleri verileri
istedikleri gibi organize etmeyi tercih ederler.
• Yöntemler
• Soru-cevap yöntemi, rol oynama ,drama çalışmaları
yapma
SORU
Sinan’ın bu isteği dikkate alan tayfun öğretmenin
aşağıdaki öğretim ve yöntemlerden hangisini kullanması
öğrenilmez ?
A)PROJE B)GÖSTERİP YAPTIRMA C)BENZETİM D)ANLATIM
E)DENEY
• DOĞRU CAVAP : D
• Yaparak yaşayarak öğrenir.
• Bilgileri adımlı ve aşamalı öğrenir.
• Öğrenmede bütünsel yapıyı parçalara tercih ederler.
• Öğrenmede beş duyu organını etkili kullanır.
• Yapay modeller ve cisimler ilgilerini çekmez.
SORU
Yukarıda verilen bu özellikler gregorc’un öğrenme stilleri
modeline göre hangi öğrenme stilinin özellikleridir?
A)Somut rastgele B)somut ardışık C)soyut ardışık D)soyut
rastgele E)analitik ardışık
• DOĞRU CEVAP :B

• Kaynaklar;
• http://edergi.atauni.edu.tr/index.php/kkefd/article/viewFile/3
908/3731
• http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/612.pdf
• http://by2007.bilgiyonetimi.net/bildiriler/kurbanoglu_
akkoyunlu-ppt.pdf
• http://www.yarbis.yildiz.edu.tr/web/userCourseMateri
als/beyilmaz_9eeb07361d69a96bd47e006298b342a2.
pdf
• http://www.belgeler.com/blg/2kt/renme-stilleri
• Murat yayınları öğretim yöntem ve teknikleri kitabı
• http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/200324G%C3%9
CLAY%20EK%C4%B0C%C4%B0.pdf

DENEYİN ADI: SES DALGALARI

DENEYİN AMACI: SES DALGASININ HIZINI ÖLÇMEK

DENEYDE KULLANILAN ARAÇ - GEREÇLER:

-DİYAPOZON       -CAM BORU     –BEHER     –SU  -CETVEL  –TERMOMETRE

TEORİK BİLGİLER:

Ses boyuna bir dalgadır. Sesin ilerlemesi için bir ortam gereklidir. Bu ortamdan kast edilen de belirli bir basınç belirli bir sıcaklık ve en önemlisi de hava olmalıdır sonuçta ortama verilen ses ortama bulunan hava moleküllerinin titreşmesi ile ilerler böyle bir ortamın olmadığı durumlarda ses diye bir şey yoktur. Bu ortam ne kadar sıcaksa sesin hızı o kadar hızlı olur. Bunun nedeni ise sıcak ortamlarda hava moleküllerinin daha hızlı hareket etmesidir. Biz de bu deneyde böyle bir ortam oluşturarak ve diğer dalga türlerinde de olduğu gibi rezonans durumunda bir ses duymaya çalıştık. Bu bağlamda aşağıda verilen formülleri de kullanarak bir sonuca vardık.

Vses(m/sn) =(331 m/sn) x[(0,6 m/sn/ͦ C )x(T)(ͦ C)]

Vses(m/sn) =(dalgaboyu)x(frekans)

Dalga boyu =4L/n

DENEYİN YAPILIŞI: Deneyde ses dalgasının bir ucunu kapatıp bir ucunu açık tutarak rezonans durumunu dinleme yoluyla yakalamaya çalıştık. Behere belli miktarda su koyarak cam bir boruyu da su olan beherin içerisine yerleştirdik. Belirli bir yükseklikte tutacak şekilde, titreştirdiğimiz diyapozonu cam borunun üstünde tutarken aynı zamanda cam boruyu beherin içinde aşağı ve yukarı olmak suretiyle hareket ettirdik ve rezonansın oluşacağı yüksekliği kaydetmeye çalıştık. Sadece 1. Harmonik te oluşan sesi duyabildik bunun sebebi ise cam borunun boyunun yeterli olmamasıdır. Verileri kaydettikten sonra sıra hesaplama işlemine  geldi.20ͦ C ta ve 1 atm basınçta bizim sesimizin hızı 343 m/sn dir.Bizim ortam koşullarımıza göre bizde belirli bir hız bulmaya çalıştık.

                                                                     diyapozon

                                                                                                                               Cam boru

         cetvel

                                                                                                                                     su

MATEMATİKSEL İŞLEM:

Bizim ortam koşullarımız 20ͦ C  olduğu için 343 m/ sn bulmamız gerek.

1.Harmonik:

Cetvelde okunan değer =19,5 cm =0,195 m olarak bulundu.

İlk olarak sesimizin dalga boyunu bulmamız gerek.

Dalga boyu =4x(0,195) /1=0,78 m

Vses =(dalga boyu)x(frekans) formülünden ;

Diyapozonun frekansı=426,6 olarak verilmiştir.

Vses = 4x (0,195)/1(426,6) =332,74 m/sn dir.

YORUM:

Bizim de daha önce aynı ortam şartlarında bulunan değerle aynı değeri bulmamız gerekirdi ancak ister ölçüm olsun ister sesin tam rezonansta yakalanamayışı olsun bazı uygulamada hatalar olabilir. Sesin  bir ortama ihtiyaç duyduğu yargısını vardık. Bu ortama göre de bu sesin hızının da etkileneceğini de aslında daha önceden de teorik olarak daha sıcak bir ortamda hava moleküllerinin çarpışma ve hareketlerinde hızlanma olacağı için ortamda ses daha hızlı hareket edecektir. Bu yüzden ses için ortam önemlidir.

DENEYİN ADI: SES DALGALARI

DENEYİN AMACI: SES DALGASININ HIZINI ÖLÇMEK

DENEYDE KULLANILAN ARAÇ - GEREÇLER:

-DİYAPOZON       -CAM BORU     –BEHER     –SU  -CETVEL  –TERMOMETRE

TEORİK BİLGİLER:

Ses boyuna bir dalgadır. Sesin ilerlemesi için bir ortam gereklidir. Bu ortamdan kast edilen de belirli bir basınç belirli bir sıcaklık ve en önemlisi de hava olmalıdır sonuçta ortama verilen ses ortama bulunan hava moleküllerinin titreşmesi ile ilerler böyle bir ortamın olmadığı durumlarda ses diye bir şey yoktur. Bu ortam ne kadar sıcaksa sesin hızı o kadar hızlı olur. Bunun nedeni ise sıcak ortamlarda hava moleküllerinin daha hızlı hareket etmesidir. Biz de bu deneyde böyle bir ortam oluşturarak ve diğer dalga türlerinde de olduğu gibi rezonans durumunda bir ses duymaya çalıştık. Bu bağlamda aşağıda verilen formülleri de kullanarak bir sonuca vardık.

Vses(m/sn) =(331 m/sn) x[(0,6 m/sn/ͦ C )x(T)(ͦ C)]

Vses(m/sn) =(dalgaboyu)x(frekans)

Dalga boyu =4L/n

DENEYİN YAPILIŞI: Deneyde ses dalgasının bir ucunu kapatıp bir ucunu açık tutarak rezonans durumunu dinleme yoluyla yakalamaya çalıştık. Behere belli miktarda su koyarak cam bir boruyu da su olan beherin içerisine yerleştirdik. Belirli bir yükseklikte tutacak şekilde, titreştirdiğimiz diyapozonu cam borunun üstünde tutarken aynı zamanda cam boruyu beherin içinde aşağı ve yukarı olmak suretiyle hareket ettirdik ve rezonansın oluşacağı yüksekliği kaydetmeye çalıştık. Sadece 1. Harmonik te oluşan sesi duyabildik bunun sebebi ise cam borunun boyunun yeterli olmamasıdır. Verileri kaydettikten sonra sıra hesaplama işlemine  geldi.20ͦ C ta ve 1 atm basınçta bizim sesimizin hızı 343 m/sn dir.Bizim ortam koşullarımıza göre bizde belirli bir hız bulmaya çalıştık.

                                                                     diyapozon

                                                                                                                               Cam boru

         cetvel

                                                                                                                                     su

MATEMATİKSEL İŞLEM:

Bizim ortam koşullarımız 20ͦ C  olduğu için 343 m/ sn bulmamız gerek.

1.Harmonik:

Cetvelde okunan değer =19,5 cm =0,195 m olarak bulundu.

İlk olarak sesimizin dalga boyunu bulmamız gerek.

Dalga boyu =4x(0,195) /1=0,78 m

Vses =(dalga boyu)x(frekans) formülünden ;

Diyapozonun frekansı=426,6 olarak verilmiştir.

Vses = 4x (0,195)/1(426,6) =332,74 m/sn dir.

YORUM:

Bizim de daha önce aynı ortam şartlarında bulunan değerle aynı değeri bulmamız gerekirdi ancak ister ölçüm olsun ister sesin tam rezonansta yakalanamayışı olsun bazı uygulamada hatalar olabilir. Sesin  bir ortama ihtiyaç duyduğu yargısını vardık. Bu ortama göre de bu sesin hızının da etkileneceğini de aslında daha önceden de teorik olarak daha sıcak bir ortamda hava moleküllerinin çarpışma ve hareketlerinde hızlanma olacağı için ortamda ses daha hızlı hareket edecektir. Bu yüzden ses için ortam önemlidir.