DENEY 6 BÖLÜM 1:

DENEYİN ADI: DÜZLEM AYNALARDA GÖRÜNTÜ

DENEYİN AMACI: DÜZLEM AYNALARDA GÖRÜNTÜ OLUŞUMLARINI İNCELEMEK

DENEYDE KULLANILAN ARAÇ-GEREÇLER:

-PERGEL                  -AYNA               -CİSİM        

TEORİK BİLGİLER:

İki ayna parçası kenarlarından hareket edebilecek şekilde birleştirilir ve bu arasındaki açı değiştirilirse bu aynalarda oluşan görüntü sayısı da değişir.Bu aynaların arasında ki açı değerini bildiğimiz takdirde görüntü sayısını da bulabiliriz.

N (oluşan görüntü sayısı )

α =(iki ayna arasındaki açı değeri)

360/α -1=N formü0lü ile görüntü sayımızı bulabiliriz.

Ancak bu formülden de anlaşılabileceği gibi bazı açı değerlerinde 1.5 ,2.5, gibi buçuklu değerler çıkabilir.Bu durumda bulduğumuz değer N=1 den  N=2 ye kadar hep iki görüntü vardır ancak görüntünün yeri değişiktir.

DENEYİN YAPILIŞI: Aynalar arasını belirli bir açıya getirerek pergelle ölçüm yaptık daha sonra cismi tam iki ayna parçasının arasına yerleştirdik.Oluşan görüntüleri belirledik ve kaç tane görüntü oluşmuş olduğunu belirledik.daha sonrada formülü de kullanarak doğruladık. Buçuklu çıkacak şekilde belirli bir açı ayarladık ve buçuklu görüntüyü gözlemlemeye çalıştık.

MATEMATİKSEL İŞLEM:

1 .ÖLÇÜM :180º

(360/180 )-1 =1 tane görüntü oluştu

2. ÖLÇÜM:150º

(360/150) -1=1.4 tane görüntü oluştu

3. ÖLÇÜM:120º

(360/120) -1=2 tane görüntü oluştu

YORUM: Ölçtüğümüz değerlerde buçuklu değerler elde ettik aslında bu değerler ayrı bir görüntü sayısı demek değildir.sadece tam sayı çıkan görüntü satıları arasında bir değerdir bu çıkan buçuklu sonuçlarda farklı görüntü oluşmayıp sadece oluşan görüntünün yeri değişmektedir.Bu yüzden N=1 den N=2 ye kadar aynada görünen görüntü sayısı 2dir.

2.BÖLÜM

DENEYİN ADI: İĞNE DELİĞİ KAMERASI DENEYİ

DENEYİN AMACI: İĞNE DELİĞİ KAMERASI İLE CİSMİN SMETRİĞİNİ OLUŞTURMAK

DENEYDE KULANILAN ARAÇ-GEREÇLER:

-MERCEKLİ IŞIK KAYNAĞI –SAYDAM CİSİM-CETVEL-İĞNE DELİĞİ KAMERASI-12V LUK BİR GÜÇ KAYNAĞI

TEORİK BİLGİ: Bir cisim üzerine ışık gönderdiğimizde ve karşısına iğne deliği kadar küçük bir boşluk veya bir cisim üzerinde sadece iğne deliği kadar bir bölmenin saydam olması bu cismin o saydam veya boşluktan sonra gelen ekranda tam tersi bir durum da gözlenmesine dayanır.Işık saydam cismin üzerinden geçer ve bu iğne deliği kadar küçük aralıktan geçer ve kendisinin simetrisi olarak ekrana yansır ancak bu aralığın çok  büyük olması bizim bu olayı gözlemlememize engel olur bu yüzden bu saydam yada boşluk kısım özel olarak belirlenir.Bu oluşan görüntü ile kendisinin simetrisi olan görüntü arasında belirli bir orana bağlı olarak bir ilişki vardır.

                                      Ekran                 iğne deliği kamerası    saydam cisim  ışık kaynağı

Şekilde de görüldüğü gibi bir ışık kaynağı o ışık kaynağının önünde saydam cisim ve belirli bir uzaklıkta iğne deliği kadar olan bir boşluk var.Bu görüntünün oluşacağı da bir ekran var.Cismin ışığın geçeceği boşluğa olan uzaklığı görüntünün oluşacağı ekrana olan uzaklığı arasındaki orantı üçgenlerde benzerlik kurallarına uygun bir şekilde açıklanır.Bu deneyde ışığın dalga olduğunun da bir ispatı olarak gösterilebilir.

DENEYİN YAPILIŞI: Kurulu olarak hazır bulunan iğne deliği kamerası deney setini bir güç kaynağına bağladık.Sistemde bulunan parçaların birbirleri ile olan uzaklıkları ayarladık ve güç kaynağını açtık bunun üzerine beyaz ekranda bizim cismimizin simetrisi oluştu.

MATEMATİKSEL İŞLEM VE BULGULAR:

 

                 10cm mesafe              20cm mesafe

2,6 cm                                                                   5,4cm boyu              

Bu şekilde bir oranla görüntü ekrana yansıdı.

1)cismin boyu 2,6cm

2)cismin ekrandaki görüntüsünün boyu 5,4 cm olarak ölçüldü.

3)cismin deliğe olan uzaklığı 10cm

4)deliğin görüntüye olan uzaklığı 20 cm olarak ölçtük.

YORUM:

Biz bu yaptığımız deneyi gözümüzde meydana gelen olayla bağdaştırmamız doğru olur çünkü gözde de bu olayın aynısı oluyor. Bu deneyde ışığın dalga boyu olduğu ortaya çıkar çünkü ışığın tanecik modeli bu olayı açıklayamaz.Bu düzenekte parçaların yerlerinin değiştirdikçe görüntünün boyu yönü değişir ancak mutlaka bizim şeklimizin simetrisi bir görüntü olmak zorunda. Bu görüntü boyu da üçgenlerde benzerlik kuralına göre oluşur bu oran net olarak görülmektedir.

DENEYİN ADI: YANSIMA KANUNU

DENEYİN AMACI: YANSIMA KANUNU GÖZLEMLEMEK

DENEYDE KULLANILAN ARAÇ- GEREÇLER:

-IŞIK KAYNAĞI     - YARIKLI CİSİM    –AYNA    –AÇILI KAĞIT

TEORİK BİLGİ:

Bu deneyde yansıma kanunu için merceklerin gelen ışığı kırması ve bu ışığın yerleştirilmiş aynadan yansımasını gözlemlemek üzerine yapıldı. Mercekler yakınsak ve ıraksak olarak iki çeşide ayrılır. Biz yakınsak olan mercekle deney işlemini gerçekleştirdik. Yakınsak mercek kendisi üzerine paralel gelen ışınları odak noktasında toplar.Odak noktası da pozitif taraftadır.

Bu olaydan yola çıkarak ışığı belirli olan odak noktasına toplanabilir.

DENEYİN YAPILIŞI:

Elimizde bulunan 12 volt gerilime sahip ışık kaynağını aşağıda resimde görüldüğü gibi belirli mesafeden ortasında yarık bulunan merceğe doğru paralel olarak yöneltildiğinde ışık mercekten geçer ve odak noktasında bulunan düzlem aynanın üzerine düşer ve bu düşme sonucu belli bir yansıma gözlenir. Bu deneyde gördüğümüz üzere düzlem ayna üzerine belli açıyla gelen ışınları yine üzerine geldiği açıyla aynı olarak yansıttığını gördük.

MATEMATİKSEL BULGULAR VE SONUÇLAR:Merceğimizin odak noktası 100mm =10 cm olarak merceğin üzerinde belirtilmiştir.

Hangi açıyla düzlem aynaya gelmişse o açıyla yansır.Örnek olarak 40º ile aynaya düştü ve aynı dereceyle yansıdı.

YORUM:

Işık mercek üzerine geldiğinde odak noktasında toplanır ve bu toplanan ışıkla biz yansıma kanununu gözlemledik. Bu mercekte yakınsak mercek olarak seçildi çünkü ıraksak mercek gelen ışınları dağıtacaktı buda bizim yansımayı görmemize engel olacaktı.